ขายของออนไลน์ใน Shopee/Lazada ต้องบันทึกบัญชีและภาษีอย่างไรให้ถูกต้อง?

สวัสดีครับทุกท่าน! ในฐานะที่ผมคลุกคลีอยู่ในแวดวงบัญชี กฎหมาย และเทคโนโลยี AI มาอย่างยาวนาน ผมเข้าใจดีว่าการทำธุรกิจออนไลน์ โดยเฉพาะบนแพลตฟอร์มใหญ่อย่าง Shopee และ Lazada มีความท้าทายหลายอย่าง ไม่ใช่แค่เรื่องการตลาดหรือการจัดการสินค้าเท่านั้น แต่เรื่องของ “บัญชีและภาษี” ก็เป็นเรื่องที่สำคัญไม่แพ้กัน และมักเป็นจุดที่ทำให้ผู้ประกอบการหลายท่านรู้สึกปวดหัวได้ง่ายๆ เลย วันนี้ผมจะมาแชร์เคล็ดลับและแนวทางปฏิบัติจริง เพื่อให้คุณสามารถจัดการเรื่องนี้ได้อย่างถูกต้องและมีประสิทธิภาพครับ

ไฮไลต์สำคัญสำหรับผู้ค้าออนไลน์

รากฐานที่มั่นคง: การบันทึกบัญชีสำหรับผู้ขายออนไลน์บน Shopee และ Lazada

การทำบัญชีรายรับ-รายจ่ายเป็นหัวใจสำคัญของการบริหารจัดการธุรกิจ ไม่ว่าจะเป็นธุรกิจขนาดเล็กหรือใหญ่ การบันทึกข้อมูลอย่างเป็นระบบจะช่วยให้คุณเห็นภาพรวมทางการเงินที่ชัดเจน สามารถวางแผนการเงินได้ดีขึ้น และที่สำคัญที่สุดคือใช้เป็นหลักฐานในการยื่นภาษีกับกรมสรรพากรได้อย่างถูกต้อง

ก้าวแรกที่สำคัญ: การแยกบัญชีและการจัดเก็บเอกสาร

นี่คือสิ่งแรกและสำคัญที่สุดที่คุณต้องทำครับ! การมีบัญชีธนาคารแยกกันระหว่างเงินส่วนตัวและเงินธุรกิจจะช่วยให้การบันทึกรายการเป็นไปอย่างราบรื่นและแม่นยำ ไม่สับสนปะปนกัน และเป็นหลักฐานที่ชัดเจนเมื่อกรมสรรพากรเรียกตรวจสอบ หากคุณใช้บัญชีเดียวกัน ธนาคารจะช่วยบันทึกการเดินรายการเงินเข้าออกให้คุณ แต่การแยกบัญชีตั้งแต่แรกจะช่วยลดความยุ่งยากในการแยกแยะรายการในภายหลังได้มาก นอกจากนี้ การเก็บรักษาเอกสารที่เกี่ยวข้องอย่างครบถ้วน เช่น ใบกำกับภาษี, ใบเสร็จ, รายงานจากแพลตฟอร์ม (Shopee/Lazada Statement) เป็นสิ่งจำเป็น ควรเก็บเอกสารทั้งในรูปแบบ hard copy และ digital files (เช่น Google Drive, Dropbox) ไว้เป็นระยะเวลาอย่างน้อย 5-7 ปี เพื่อใช้ในการตรวจสอบ

หัวใจของการดำเนินธุรกิจ: บันทึกรายรับ-รายจ่ายอย่างสม่ำเสมอ

คุณสามารถเริ่มต้นทำบัญชีรายรับรายจ่ายได้ง่ายๆ โดยใช้ “แบบฟอร์มรายงานเงินสดรับ-จ่าย” ซึ่งเป็นแบบฟอร์มตามรูปแบบที่กรมสรรพากรกำหนด การบันทึกควรทำภายใน 3 วันหลังจากเกิดรายการ เพื่อไม่ให้ลืมหรือสับสน

เครื่องมือช่วยงานบัญชี: เลือกให้เหมาะสมกับธุรกิจของคุณ

ในยุคดิจิทัลนี้ มีหลากหลายตัวเลือกให้คุณเลือกใช้ ตั้งแต่การบันทึกใน Excel แบบง่ายๆ ไปจนถึงโปรแกรมบัญชีออนไลน์ที่เชื่อมต่อกับแพลตฟอร์มอีคอมเมิร์ซได้เลย:

การใช้โปรแกรมเหล่านี้จะช่วยให้คุณประหยัดเวลา ลดความผิดพลาด และสามารถสร้างรายงานทางการเงินได้อย่างรวดเร็ว นอกจากนี้ โปรแกรมบัญชีสมัยใหม่หลายตัวยังสามารถวิเคราะห์ข้อมูลการเงินของคุณ เพื่อให้เห็นแนวโน้มการขาย, สินค้าที่ขายดี, หรือค่าใช้จ่ายที่สูงเกินไป ข้อมูลเชิงลึกเหล่านี้มีค่ามากในการวางแผนธุรกิจและปรับปรุงประสิทธิภาพการดำเนินงาน

เรื่องสำคัญที่ต้องรู้: การจัดการภาษีสำหรับผู้ขายออนไลน์ในปี 2025

เรื่องภาษีเป็นสิ่งที่ผู้ขายออนไลน์ทุกคนต้องให้ความสำคัญ เพราะการละเลยอาจนำมาซึ่งปัญหาใหญ่ทั้งในเรื่องการเงินและกฎหมาย แต่ถ้าจัดการดี คุณก็สามารถวางแผนภาษีได้อย่างมีประสิทธิภาพ

ภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา (ภ.ง.ด. 90/94)

ผู้ขายออนไลน์มีสิทธิและหน้าที่ในการเสียภาษีเช่นเดียวกับผู้ประกอบการอื่นๆ ไม่ว่าจะอายุเท่าไรก็ตาม รายได้จากการขายของออนไลน์จะต้องนำมารวมคำนวณเพื่อยื่นภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา

ภาษีมูลค่าเพิ่ม (VAT 7%)

หากยอดขายสินค้าหรือบริการเกิน 1.8 ล้านบาทต่อปี คุณมีหน้าที่ต้องจดทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่ม (VAT) และจัดเก็บ VAT 7% จากผู้ซื้อ แล้วนำส่งกรมสรรพากรเป็นรายเดือน

ภาษีอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง

กลยุทธ์ภาษีและการใช้งานเทคโนโลยีเพื่อประสิทธิภาพสูงสุด

การบริหารจัดการบัญชีและภาษีไม่ใช่แค่การทำตามกฎหมาย แต่ยังเป็นโอกาสในการเพิ่มประสิทธิภาพและลดภาระภาษีอย่างถูกกฎหมาย การใช้เทคโนโลยีและกลยุทธ์ที่เหมาะสมจะช่วยให้คุณบรรลุเป้าหมายนี้ได้

การวางแผนภาษีอย่างชาญฉลาด

พลังของ AI และการเชื่อมต่อระบบ

ในโลกที่ขับเคลื่อนด้วยข้อมูล การนำ AI และเครื่องมือดิจิทัลมาช่วยในการบริหารจัดการบัญชีและภาษีไม่ใช่เรื่องไกลตัวอีกต่อไป

การมีแผนงานที่ชัดเจนจะช่วยให้คุณจัดการทุกอย่างได้อย่างเป็นระบบ

ตัวอย่างและข้อควรระวังสำคัญ

เพื่อให้เห็นภาพชัดเจนขึ้น ผมขอยกตัวอย่างการบันทึกรายการและข้อควรระวังที่คุณอาจเจอ

ตัวอย่างการบันทึกรายการ 1 ออเดอร์ (แนวคิด)

สมมติคุณขายสินค้าใน Shopee ในราคา 1,000 บาท ลูกค้าจ่ายค่าส่ง 40 บาท Shopee หักค่าธรรมเนียม 7% (70 บาท) และ VAT ของค่าธรรมเนียมอีก 7% (4.90 บาท) รวมหัก 74.90 บาท โอนเข้าธนาคารสุทธิ 965.10 บาท
ในทางบัญชี คุณอาจบันทึกดังนี้:

เดบิต เงินฝากธนาคาร                965.10 บาท
เดบิต ค่าธรรมเนียมแพลตฟอร์ม         70.00 บาท
เดบิต ภาษีซื้อ (VAT ค่าธรรมเนียม)     4.90 บาท (ถ้าคุณจด VAT และมีสิทธิ)
        เครดิต รายได้จากการขาย          1,000.00 บาท
        เครดิต รายได้ค่าจัดส่ง              40.00 บาท

จากนั้น คุณต้องบันทึกต้นทุนสินค้าที่ขายไป (Cost of Goods Sold) โดยอ้างอิงจากวิธีการคำนวณต้นทุนสต็อกของคุณ (เช่น FIFO หรือถัวเฉลี่ย) เพื่อให้สามารถคำนวณกำไรขั้นต้นได้อย่างแม่นยำ

ความท้าทายและข้อควรระวัง

การเปรียบเทียบการหักค่าใช้จ่าย

การเลือกวิธีหักค่าใช้จ่ายเป็นสิ่งสำคัญที่ส่งผลต่อภาระภาษีของคุณ ตารางด้านล่างนี้จะช่วยให้คุณเห็นภาพความแตกต่างระหว่างการหักค่าใช้จ่ายตามจริงกับการหักเหมา 60%

คุณสมบัติ	หักค่าใช้จ่ายตามจริง	หักค่าใช้จ่ายแบบเหมา 60%
ความเหมาะสม	มีหลักฐานค่าใช้จ่ายครบถ้วน, ค่าใช้จ่ายสูงกว่า 60% ของรายได้, ต้องการประหยัดภาษีสูงสุด	ไม่มีหลักฐานค่าใช้จ่ายชัดเจน, ค่าใช้จ่ายจริงต่ำกว่า 60% ของรายได้, ต้องการความสะดวก
ข้อดี	ลดฐานภาษีได้มากที่สุด (ถ้าค่าใช้จ่ายสูง), สะท้อนต้นทุนที่แท้จริงของธุรกิจ	ง่าย ไม่ต้องเก็บเอกสารเยอะ, เหมาะสำหรับผู้เริ่มต้น
ข้อเสีย	ต้องเก็บเอกสารให้ครบถ้วนและเป็นระบบ, อาจเสี่ยงต่อการตรวจสอบหากหลักฐานไม่ชัดเจน	อาจเสียเปรียบหากค่าใช้จ่ายจริงสูงกว่า 60%, ไม่สะท้อนต้นทุนที่แท้จริง
ความเสี่ยง	ถูกตรวจสอบความถูกต้องของเอกสาร	เสียภาษีมากกว่าที่ควรจะเป็น (หากค่าใช้จ่ายจริงสูง)

จากตารางจะเห็นว่าแต่ละวิธีมีข้อดีข้อเสียแตกต่างกัน คุณควรเลือกให้เหมาะสมกับลักษณะธุรกิจและปริมาณค่าใช้จ่ายที่คุณมี

คำถามที่พบบ่อย (FAQ)

เงินที่โอนจาก Shopee/Lazada เข้าบัญชีธนาคาร ถือเป็นรายรับทั้งหมดหรือไม่?

ไม่ทั้งหมดครับ เงินที่โอนเข้ามาเป็นยอดเงินสุทธิหลังหักค่าธรรมเนียมต่างๆ ของแพลตฟอร์มแล้ว คุณต้องบันทึกยอดขายเต็มจำนวนก่อนหักค่าธรรมเนียมเป็นรายรับ และบันทึกค่าธรรมเนียมเป็นค่าใช้จ่ายแยกต่างหาก

ถ้าขายของออนไลน์เป็นงานอดิเรก ไม่ได้เป็นธุรกิจจริงจัง ต้องเสียภาษีด้วยไหม?

หากมีรายได้เกินเกณฑ์ที่กฎหมายกำหนด ไม่ว่าจะทำเป็นงานอดิเรกหรืองานประจำ ก็มีหน้าที่ต้องยื่นภาษีเงินได้บุคคลธรรมดาครับ เกณฑ์พื้นฐานคือ หากมีรายได้สุทธิเกิน 150,000 บาทต่อปี หรือรายได้จากการขายของออนไลน์เกิน 60,000 บาทต่อปี (สำหรับคนโสด) ก็ต้องยื่นภาษีแล้วครับ

ควรจดทะเบียนบริษัทเลยดีไหม ถ้าธุรกิจออนไลน์กำลังเติบโต?

การจดทะเบียนบริษัท (นิติบุคคล) มีข้อดีในแง่การเสียภาษีที่อัตราต่ำกว่าภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา (15-20% เทียบกับ 0-35% สำหรับบุคคลธรรมดา) และสามารถหักค่าใช้จ่ายได้กว้างขวางกว่า อย่างไรก็ตาม การจดบริษัทก็มีภาระด้านเอกสารและค่าใช้จ่ายในการดำเนินงานที่มากขึ้น รวมถึงต้องมีนักบัญชีเข้ามาดูแลอย่างจริงจัง ควรปรึกษาผู้เชี่ยวชาญเพื่อประเมินความเหมาะสมกับขนาดและแผนการเติบโตของธุรกิจคุณครับ

การใช้โปรแกรมบัญชีออนไลน์เชื่อมต่อกับแพลตฟอร์มมีความเสี่ยงเรื่องข้อมูลส่วนตัวหรือไม่?

ผู้ให้บริการโปรแกรมบัญชีออนไลน์ที่มีมาตรฐานจะให้ความสำคัญกับความปลอดภัยของข้อมูลอย่างสูงสุดครับ ควรเลือกใช้บริการที่น่าเชื่อถือ มีนโยบายความเป็นส่วนตัวที่ชัดเจน และมีการเข้ารหัสข้อมูลเพื่อป้องกันการเข้าถึงโดยไม่ได้รับอนุญาต นอกจากนี้ การเชื่อมต่อผ่าน API เป็นวิธีมาตรฐานที่แพลตฟอร์มต่างๆ อนุญาตให้ระบบภายนอกเข้าถึงข้อมูลได้ตามที่กำหนดไว้เท่านั้นครับ

บทสรุป

การขายของออนไลน์บน Shopee และ Lazada เป็นโอกาสทางธุรกิจที่ยอดเยี่ยม แต่ความสำเร็จที่ยั่งยืนจะเกิดขึ้นได้ก็ต่อเมื่อคุณจัดการเรื่องบัญชีและภาษีอย่างถูกต้องและเป็นระบบ การเริ่มต้นด้วยการแยกบัญชี บันทึกรายรับ-รายจ่ายอย่างสม่ำเสมอ และทำความเข้าใจเกณฑ์ภาษีต่างๆ เป็นพื้นฐานที่สำคัญยิ่ง และหากคุณสามารถนำเทคโนโลยีอย่างโปรแกรมบัญชีออนไลน์ การเชื่อมต่อ API และ AI มาประยุกต์ใช้ได้ ก็จะช่วยให้การทำงานของคุณมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น ทำให้คุณมีเวลาไปโฟกัสกับการพัฒนาธุรกิจให้เติบโตได้อย่างเต็มที่ และดำเนินธุรกิจได้อย่างสบายใจ ปราศจากความกังวลทางกฎหมายครับ